“كتێبه‌كه‌م ده‌كڕم”
كاتێك كتێبێك ده‌كه‌وێته بازاڕه‌وه، سێ دانه‌ی ده‌ده‌ن به نووسه‌ر خۆی، ئه‌مه‌ش یانی هیچ. به‌رپرسی وه‌شانخانه ئه‌وانه ده‌نێرێته‌وه ماڵه‌وه، نووسه‌ره‌كه‌ش داده‌نیشێت و سه‌رقاڵی واژووكردن ده‌بێت. واژوو بۆ ژنه‌كه‌ی، بۆ دایك و باوكی، بۆ برا میهره‌بانه‌كی ئێدا، بۆ پووره خۆشه‌ویسته‌كه‌ی ئیتۆش، بۆ چه‌ند خزمێكی دوور و به‌ڵام دڵ ناسکی، بۆ هاوڕێ نووسه‌ره‌كانی، بۆ دانپزیشكه‌كه‌ی، بۆ کەپڵەکەی، هه‌روه‌ها بۆ یه‌ك، دوو یان سێ له کەپڵەکانی پێشووی.
هه‌ر چه‌ند ئه‌مه هیچ په‌یوه‌ندییه‌كی به‌م بابه‌ته‌شه‌وه نییه، به‌ڵام شتێكی خراپیش نابێت ئه‌گه‌ر ئه‌وه ببیستن كه نووسه‌ران له كاتی نووسینی شتێك له‌سه‌ر كتێبه‌كانیان په‌یوه‌ندییه‌كی ئاڵۆزییان له‌گه‌ڵ یه‌كتردا هه‌یه. واته ئه‌وه‌ی بۆ چ كه‌سێك به پۆست بینیرێن، یان چۆن به تایبه‌ت بیده‌ین به ده‌ستی كه‌سێكه‌وه، یان بۆ چ كه‌سێك به‌مشێوه‌یه بنووسیین “به خۆشه‌ویستییه‌وه”، “به‌وپه‌ڕی هاوڕێیه‌تییه‌وه” یان ته‌نیا به‌س ناوی خۆمان بنووسین، هه‌ر كام له‌مانه ڕێوشوێنی تایبه‌ت به خۆی هه‌یه.
ناگه‌ین به هیچ شوێنێك گه‌ر بمانه‌وێت له‌مه زیاتر سه‌باره‌ت به شێواز و ڕێوشوێنی ئه‌م شتانه بنووسین: من لهم هه‌مووه‌ی باس كرا ته‌نیا یه‌ك شت ده‌زانم ئه‌ویش ئه‌وه‌یه زۆر گه‌زاف لێ نه‌ده‌م.
به‌هه‌ر حاڵ، كاتێك مرۆڤ له نووسینی بورجه سێ به‌رگییه‌كه‌ی كتێبه‌كه بووه‌وه، نه‌ك ته‌نیا هیچ شتێك بۆ خۆی نامێنێته‌وه، به‌ڵكوو جۆره دڵه‌ڕاوكێیه‌كیشی لا دروست ده‌بێت كه ڕه‌نگه قه‌رزاری كۆمه‌ڵێك له كه‌سانی باشی ده‌ورووبه‌ری بووبێت. له ڕاستیشدا، ئه‌وه به‌رده، كه شته بیرچووه‌كان، یه‌ك له داوی یه‌ك به‌ره‌و په‌نجه‌ره‌كانی بیره‌وه‌ری ده‌هاوێژێ. جاری پێشووش كه تووشی چه‌ند قه‌رزارییه‌كی وه‌ها ببووم، له كاتی تێپه‌ڕینم به شه‌قامێكی كورتدا لای كتێبفرۆشییه‌ك لامدا. ده‌مویست شه‌ش دانه له كتێبه‌كه‌م بكڕم.
ئا لهم كاتانه‌دا پیاو ده‌توانێت بڵێت: ڕۆژ باش، من فڵان كه‌سم، فڵان یان فیسار كتێبم ده‌وێت. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا: فڵان یان فیسار، له نووسینی فڵانم ده‌وێت…. ئه‌و ڕێگه‌یه‌ی كه نووسه‌ر هه‌ڵی ده‌بژێرێت بۆ خۆی ده‌توانێت پیشانده‌ری خه‌سڵه‌ت و میزاجی ئه‌ویش بێت. هه‌ڵبه‌ت بارودۆخێكی به‌مشێوه‌یه‌ش بارودۆخێكی زۆر له‌بار نابێت، به‌ڵام خۆ له نێوچاوانی مرۆڤدا نه‌نووسراوه كه‌وتومه‌ته بارودۆخێكی ناله‌باره‌وه.
فرۆشیاره‌كه ژنێكی چڵ ساڵانه، ڕوخسارێکی بە لۆچ و قژێكی ژاكاوی ڕه‌شی هه‌یه. له‌ناكاو، به جووڵه‌یه‌ك وا خۆی ده‌رده‌خات كه كتێب دۆسته، كاتێكیش كتێبه‌كه له ڕه‌فه‌كه هه‌ڵده‌گرێت، به قۆڵی به‌رگه‌كه‌ی پاك ده‌كاته‌وه.
كتێبه‌كه‌م پێ ده‌دات و ده‌ڵێت: كتێبێكی زۆر باشه.
به‌ڕاست؟ خوێندووته‌وه؟
به‌ڵێ.
لێی ده‌پرسم: “هه‌ر به‌ڕاست باشه؟” چونكه مرۆڤ ئه‌مه‌یان دووجار ببیستێت باشتره بۆی، تاكوو جارێك.
به‌دڵنیاییه‌وه ده‌ڵێت: به‌ڵێ باشه.
سه‌یرێكی كتێبه‌كه ده‌كه‌م و په‌ڕه‌كانی هه‌ڵده‌ده‌مه‌وه و دواتر ده‌ڵێم: كه‌واته پێنج دانه‌ی تریشم بده‌یه.
ده‌پرسێت: پێنج دانه؟
كه‌مێك به شڵه‌ژاوییه ده‌ڵێم: به‌ڵێ.
به په‌شۆكاییه‌وه ده‌ڵێت: واته هه‌مووی به‌سه‌ر یه‌كه‌وه شه‌ش دانه؟
به‌ڵێ گه‌ر گرفتێكی نییه.
له‌ژێر لێوه‌وه ده‌ڵێت: گرفت كه نابێت. دواتر به حەپەساوی له‌ژێر چاویله‌كه‌كه‌یەوە سه‌یرم ده‌كات.
له سه‌رخۆ ده‌ستی به‌ره‌و ڕه‌فه‌كه ده‌بات، له‌وێ دوو به‌رگی تر شانیان خستۆته سه‌ر شانی یه‌ك. به قۆڵی به‌رگه‌كه‌یان پاك ده‌كاته‌وه، هه‌ردووكیان له به‌رده‌مم داده‌نێت، به چاوه‌ڕوانییه‌وه سه‌یرێكی ڕوخسارم ده‌كات؛ له‌وانه‌یه ئۆمێدی ئه‌وه‌ی هه‌بێت هه‌ر به‌م سێ دانه گرفتم نه‌مێنێت.
به‌ڵام من به‌م سێ به‌رگه كاره‌كانم ڕایی نابێت، چونكه پێویستم به شه‌ش دانه‌یه. دانه دانه كتێبه‌كان هه‌ڵده‌گرم، ناونیشانه‌كانیان ده‌خۆێنمه‌وه، كاتێكش له‌وه دڵنیا بووم هه‌موویان پیت به پیت وه‌كوو یه‌كن، له‌سه‌ر یه‌ك دایانده‌نێم و دواتر چاوه‌ڕوان ده‌بم.
ئینجا تۆ سێ دانه‌ی ترت ده‌وێت؟
به‌ڵێ، گه‌ر بكرێت.
هه‌وڵده‌دات سه‌ر لهم بابه‌ته ده‌ربکات: بۆ قوتابخانه‌یه‌ك، شتێكت ده‌وێن؟
“نه‌خێر هه‌ر بۆ خۆممه”
به گومانه‌وه ده‌ڵێت: ئه‌ها!
به ئاشكرا هه‌ڵسوكه‌وتی گۆڕاوه. پلیكانه‌كه به‌ره‌و سووچێكی تر ڕاده‌كێشێت، سه‌ر ده‌كه‌وێت و به به‌ندێك كتێبه‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه. به‌رگی هیچكامیان پاك ناكاته‌وه. له كاتی نووسینی پسوله‌كه‌دا چه‌ند جارێك به‌و نیگا حه‌په‌ساوه‌ی له پشته‌وه‌ی شوشهی چاویلكه‌كه‌یه‌وه سه‌یرم ده‌كات. چیتر ته‌نانه‌ت حه‌زی به چاره‌شم نه‌ماوه. به چاوی كه‌سێكی نیاز خراپه‌وه لێم ده‌ڕوانێت، بەس نازانێت كه نیازی چ فرت و فێڵێكم هه‌یه، چونكه كتێب شتێكی تایبه‌ته، به كه‌ڵكی هه‌ڵگرتن و له خه‌زێنه دانان نایه‌ت، ناكرێت قۆرخیشی بكه‌یت. یه‌ك جۆر كتێبت هه‌بێت وه‌كوو ئه‌وه وایه سه‌د جۆر له‌و كتێبه‌ت هه‌بێت، ده‌توانی ئه‌وه بۆ چه‌ندین جار بخوێنیته‌وه و بیده‌ی به كه‌سانی تریش؛ ده‌كرێت به كتێب هه‌موو شتێك بكه‌ی جگه له‌وه‌ی دوو نوسخه‌ی لێ بكڕیت.
كه‌واته من چ فرت و فێڵێكم له‌بن سه‌ردایه؟
به هیوایه‌كی لاوازه‌وه ده‌پرسێت: له كتێبخانه كار ده‌كه‌یت؟
ده‌ڵێم: نه‌خێر؛ ئینجا سوور هه‌ڵده‌گه‌ڕێم.
پسووله‌كه وه‌رده‌گرم، له كاتی گه‌ڕانه‌وه‌م لای سندوقه‌كه بیری دكتۆر ده‌كه‌ومه‌وه، كه ئه‌و شه‌وه‌ی هات بۆ پشکنینی مناڵه‌كه‌م، هەر چیمان كرد پاره‌ی وه‌رنه‌گرت، هه‌ر بۆیه پیویستم به كتێبێكی تریش هه‌بوو.
ناوێرم سه‌یری نێوچاوانی فرۆشیاره‌كه بكه‌م، ته‌نیا له‌ژێر چاوه‌وه لێی ده‌ڕوانم. گرێ و چرچ و لۆچه‌كانی ده‌موچاوی ده‌بینم، ئه‌و پرچه‌یشی كه په‌خشان بۆته سه‌ر شانه‌كانی، هه‌روه‌ها چاویله‌كه‌كه‌ی كه له‌سه‌ر كه‌پووی وه‌كو سوارێكی پێكراوه كه له‌سه‌ر ئه‌سپه‌كه‌ی به‌لادا كه‌وتبێت.
به ده‌نگێكی له‌رزۆكه ده‌پرسێت: هیچ ئه‌ركێكی ترتان نییه. ده‌ڵێم نه‌خێر و كتێبه‌كان ده‌خه‌مه نێو جانتاكه‌مه‌وه و ماڵئاوایی لێ ده‌كه‌م. له‌وبه‌ری شه‌قامه‌كه‌وه، كه‌مێك له خوارتره‌وه، كتێبفرۆشییه‌كی تر هه‌یه، به‌ڵام من به‌ملادا ده‌ڕۆم. چونكه له پشته‌وه‌م، له پشته‌وه‌ی ده‌رگای چوونه ژووره‌وه و دیواره‌كانی دوو شوشهی چاویله‌كه‌دا، جووته چاوێك له‌نێو تاریكدا به دوای منه‌وه‌ن، هه‌وڵده‌ده‌م تا زووه بگه‌مه قه‌ره‌باڵخییه‌كه و له‌نێو ئه‌و خه‌ڵكانه‌دا خۆم گوم بكه‌م.