ژمارە (چوار)ی گۆڤاری ژنەفتن؛ کە گۆڤارێکی هزری و کولتووریی وەرزییە، تایبەتە بە وەرگێڕانی بابەتی تیۆری و هزری و ڕەخنەیی لە زمانی یەکەمەوە چاپ و بڵاو کرایەوە.
تەوەری ئەم ژمارە (٤) لەبارەی (فاشیزم و ڕاسیزم)ەوەیە. تەوەری ژمارەی داهاتوو (٥) لەبارەی (فێمینیزمەوە)ەوەیە و دوایین کات بۆ وەرگرتنی بابەتی ژمارە (پێنج)، سەرەتای مانگی هەشتی ساڵی ٢٠٢٢ـە.
تێبینییەکی پێویست: هەر چەندە پێشتریش ڕامانگەیاندووە بەڵام لێرەدا دووبارەی دەکەیەنەوە کە گۆڤاری ژنەفتن تاکە بڵاوکراوەی کاغەزی ماڵپەڕێ ژنەفتنە و بە هیچ شێوەک بابەتەکانی لە ماڵپەرەکەدا بڵاو ناکرێنەوە، تەنیا لە ماڵپەڕی ژنەفتن ڕیکلامی بۆ دەکرێت.
ستافی ئەم ژمارەیە:
سەرنووسیار: دلاوەر ڕەحیمی
بەرێوەبەری هونەری: گەیلان عەبدوڵا
دەستەی نووسیاران: (ئەسعەد عەلی، پێشڕەو محەمەد، سوارە محەمەد، سۆران عومەر، فازڵ مەحموود، هاوار محەمەد)
ئەم ژمارەیە بە پاڵپشتی قاوەخانەی کولتووریی (نازدارحەیران) چاپ کراوە.
بابەتەکانی ئەم ژمارەیە:
بونیادی ده‌روونناسانه‌ی فاشیزم
ن: ژۆرژ باتای
لە فرەنسییەوە: فازڵ مه‌حموود
له‌م وتاره‌دا كه باتای به زمانێكی ئاڵۆز نووسیویه‌تی هه‌وڵ ده‌دات ئه‌و جۆره شیكارییه ماركسییه‌ی كه تاوه‌كوو ئه‌و كات پێی وابوو ژێرخانی كۆمه‌ڵگایه‌ك، سه‌رخان دیاری ده‌كات، ئاوه‌ژوو بكاته‌وه. له ڕاستیدا ئه‌و به شیكارییه‌كی زۆر وردی په‌یوه‌ندییه ئابووری، سیاسی و ئایینی و ئایدۆلۆژییه‌كان ده‌یه‌وێت تێڕوانینێكی پێچه‌وانه بخاته ڕوو، واته له سه‌رخانی كۆمه‌ڵایه‌تی به‌ره‌و ژێرخانی ئابووری بڕوات. پێی وایه هه‌ر جۆره هاوچه‌شنییه‌كی كۆمه‌ڵایه‌تی په‌یوه‌سته به هاوچه‌شنی سیستمی به‌رهه‌مهێنانه‌وه و، هه‌ر درزێك بكه‌وێته ئه‌م سیستمه‌وه ده‌بێته هۆكاری درزكه‌وتنه نێو ڕێكاری كۆمه‌ڵایه‌تی.
هێگل و هیتلەریزم، فەلسەفەی هێگلی و فاشیزمی ئەڵمانی
ن: گیۆرگ لۆکاچ
لە ئەڵمانییەوە: پێشڕەو محەمەد
لەم وتارەدا لۆکاچ بە دیاریکراوی و قووڵ باسی پرسی چەمکەکانی ماف، یاسا، یەکسانی، دادپەروەری، پێشکەوتن و عەقڵ دەکات کە نازییەکان دژی هەموویان بوون، بەتایبەت فەیلەسوف و بیرمەندانی نازی. دژە-هێگلی خاڵی هاوبەش و دەستپێکی کۆی بیرمەندانی کۆنەپارێز، ڕاستڕەو و ناسیۆنالیستی ئەڵمانی بووە لە سەدەی نۆزدەوە تا لوتکەی هیتلەریزم. بەڵام دوای جەنگ، دژە-هێگلی لە فۆرمی جۆراوجۆری دیکەدا دەرکەوتەوە. خوێندنەوەی ئەم وتارەی لۆکاچ، ئەگەرچی ساڵی ١٩٤٣ نووسراوە، بەڵام بە وردبوونەوە لە ڕۆژگاری ئەمڕۆ و فەلسەفە تازەکان و سەرهەڵدانەوەی بیری ڕاستڕەوی و ناعەقڵانییەتی پۆستمۆدێرن، وەک ئەوە وایە بۆ ئەمڕۆ نووسرابێت.
هەمووان دەیانەوێت ببن بە فاشیست
ن: فیلیکس گواتارى
لە ئینگلیزییەوە: هاوار محەمەد
دوو ئەرگومێنتى سەرەكى لەم وانەوتارەدا هەن كە گواتارى ڕوون و سادە دەیانخاتە ڕوو: 1) فاشیزم نە بونیادە، نە حوكمى مێژووە، نە نەخۆشیى دەروونى هیتلەر و مۆسۆلینى بوو؛ فاشیزم ئارەزووە، كە لەنێو دەستەجەمعدا گەشە دەكات، هیتلەر و مۆسۆلۆنیش ئەم ئارەزووە كەناڵیزە دەكەن، خێراى دەكەن، خاوى دەكەنەوە، لە ماشێنى دیكەى دەبەستن، ئارەزووى شۆڕشگێڕى پێ دەپچڕێنن یان پێى لا دەدەن و هتد. 2) دەروونشیكارى شتێكى ئەوتۆ سەبارەت بەم لیبیدۆیە نازانێت، چونكە ئارەزوو وەك خواستێكى شاراوە و ئاشكراى تاكەكەس تێدەگات كە لە شانۆى داخراو و تاریكیى خێزاندا بەرهەم دەهێنرێت، لە بازنەیەكى بچووك یان لە سێكوچكەى دایك-باوك-منداڵدا گەشە دەكات و لە چێژى سێكسیدا قەتیس دەبێت.
فاشیستەکانی ئەمڕۆ
ڕاستی نوێ و نەریتە ئایدۆلۆژییەکان
ن: فۆلکەر ڤایس
لە ئەڵمانییەوە: ئەسعەد عەلی
بە لەبەرچاوگرتنی ئەو قەیران و هەڵاوسانەی، لەم ساڵانەی دواییدا لەنێو فاشیزمدا هاتووەتە گۆڕێ، پەیوەندییەکی ئایدۆلۆژیک لەنێوان «راستی نوێ» و «کۆلێکتیڤی مێژوویی فاشیزم»ـدا بوونی هەیە ؟ و ئایا فاشیزم تەنیا دیاردەیەک بووە، لە نیوەی یەکەمی سەدەی بیستەمدا و، سنووردار بووە. واتە لە چەند وڵاتێکدا بوونی هەبووە و، دواجار بە کۆتاییهاتنی شەڕی سارد، ئەمیش کۆتایی پێ هاتووە.
پۆپۆلیزم وەک پۆست فاشیزم
ن: فێدریکۆ فینچێلستین
لە ئەڵمانییەوە: ئەسعەد عەلی
ئەم وتارە لەبارە ئاوێتەکردن و تێکەڵبوونی پۆپۆلیزم و فاشیزمە، بەتایبەت لەم ساڵانەی کۆتایی و لە گرتنە دەسەڵاتی کۆشکی سپی لەلایەن ترەمپەوە.
تیۆری نەژاد
ن: ویلیام ڕایش
لە ئەڵمانییەوە: سوارە محەمەد
باڵابوونی ئارییەکان و پاکڕاگرتنی خوێنەکەیان ئامانجی سەرەکیی سۆسیالیستە نەتەوەیی(نازی)یەکان بووە، کە بووە بەهۆی فاشیستبوونی ئەڵمانییەکان لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا. نووسەر لەم دەقەدا باس لە سەرهەڵدانی بیرۆکەی پاکڕاگرتنی خوێنی نەژادێک بە گەڕانەوە بۆ ڕوونکردنەوەی ئەفسانەکانی گریک، تیۆریزانەکانی نەژاد و جێبەجێکارەکەی کە هیتلەر بووە، دەکات. هەروەها تیشک دەخاتە سەر دەرئەنجامەکانی ئەم خۆپارێزییە لە هەمبەر سروشتدا کە پێچەوانەیەتی، ئەویش بە گەڕانەوە بۆ تیۆرییەکەی داروین. خاڵێکی گرنگ کە لەم دەقەدا باس کراوە، سەرکوتکردنی سێکسوالیتەی چینی کرێکارە لەلایەن دەسەڵاتدارانەوە، کە بە مەترسییەکی کۆمەڵایەتییان بۆ سەر خۆیان داناون.
چەمکە بنەڕەتییەکانی مێتافیزیک
ن: مارتن هایدێگەر
لە ئەڵمانییەوە: سۆران عومەر
ئەم پارچە وەرگێردراوە، بەشی چوارەمە لە پێشنمایشی کتێبی چەمکە بنەڕەتییەکانی مێتافیزک لە نووسینی فەیلەسوفی ئەڵمانی مارتن هایدێگەر.
کتێبی چەمکە بنەڕەتییەکانی مێتافیزیک یەکێکە لە کتێبەت بناغەییەکانی بیری مارتن هایدێگەر، تەنانەت وەک هاوکارێکی بەهێزیش دادەنرێت بۆ تێگەیشتن لە کتێبی بوون و کات لەکاتێکدا کە دوو ساڵ بەر پێشکەشکردنی ئەم وانەیە نووسراوە.
لەم کتێبەدا هایدێگەر بۆ یەکەم جار قسە لەسەر کێشەی بوون هەبوون دەکات و تێیدا ئەو باسە دەخاتە روو کە فەلسەفە لە ئەوروپا و رۆژئاوا و تەنانەت لە سەدەکانی ناوەڕاستیشدا، دوای گواستنەوەی فەلسەفە لە یۆنانەوە، مانای چەمکی بوون- و هەبوون تێکەڵکراوە. ئەمەش بووەتە گرێیەکی گەورەی فەلسەفە لە تێگەیشتن لە بنەماکەی خۆی کە مێتافیزیکەوە و بە گوتەی ئەو واتە پرسیارکردنە لە بوونی مرۆیی. لە ژمارەکانی پێشوودا سێ بەشی بڵاو کراوەتەوە و لە ژمارەکانی دیکەدا بەشەکانی دیکەی ئەم پێشنمایشە بڵاو دەکەینەوە.