عەبدولموتەلیب عەبدوڵڵا
عەبدولموتەلیب عەبدوڵڵا

میكانیزمی ژیانی زمان و مرۆڤ

11ی ئاب، 2024

سوكرات نووسین بە نیگاركردن دەچوێنێ‌. زمان لەو وشانە پێك هاتووە، كە وێنە دەخەنەوە و لەسەر پێیەكانیان وەستاون. زمان لە نووسیندا دەجووڵێتەوە وەك ئەوەی لە ژیاندا بێت. بەڵام زمان لەبەرامبەر كێ‌ قسان دەكات؟ هەڵبەتە زمان بەرامبەر هەمووان و بۆ كەس قسان ناكات، زمان لە نووسیندا تاكە چارەیە، بەڵام نووسین تەنها نیگاركردن نییە!. زمان لە گفتوگۆكردندا زیندووە،…

دەیخوێنمەوە
blank

دەق بۆ حەقیقەت، دەق بۆ چێژ

23ی ته‌مموز، 2024

چێژ كۆمەڵە حاڵەتێكی مینتالیتییە، كە مرۆڤ هەستی پێ دەكات و بەرەو خۆشی و كرانەوەی ئەرێنی دەكاتەوە. بنەمای چێژ هەوڵدانە بۆ خۆشی وەرگرتن. بنەمای چێژ لای فرۆید پێچەوانەی بنەمای حەقیقەتە، چونكە حەقیقەت ئارەزووەكان وەدوا دەخات. بە مانایەك لە ماناكان بارت دەڵێ‌ چێژی دەق ئەو ساتەیە كە جەستەی (وەرگر/خوێنەر) تێیدا بە فەزا تایبەتییەكانی خۆی دەگات. ئەگەر چێژی…

دەیخوێنمەوە
blank

مەیلی تەكنۆلۆژیا، مەیلی زمان

21ی ته‌مموز، 2024

ئەمڕۆ مرۆڤ لەنێو بڕێكی زۆری سیستمی پێكگەیاندنی ڕۆژانەدا گیری خواردووە، كۆمەڵێ‌ ڕووداو و یەكەی سیمیۆلۆژی وردی ڕێكخراو و ناڕێكخراو، زمان و نازمانی… ڕۆڵی خۆیان لە ژیانماندا دەگێڕن و دنیابینیمان دیاری دەكەن. لێرەوە ئیتر تێدەگەین بنەمای ژیان لە دنیای پاش حەقیقەت و زیرەكیی دەستكرد لە ڕیشە میتافیزیكییەكەی پچڕاوە! بەدیوە ڕۆشنبیرییەكەشی تێدەگەین شاشەی ژیان هەر تەنها بەرهەمی…

دەیخوێنمەوە
blank

فه‌لسه‌فه‌ى جه‌سته‌

13ی شوبات، 2024

بێگومان زمان سروشتێكى ته‌مومژاویی هه‌یه‌. له‌ میانى لایه‌نه‌ نادیاره‌كه‌ى زمانیشدا ڕەگەزدۆزی به‌رجه‌سته‌ ده‌بێت، لێره‌وه‌یه‌ زمان گه‌مه‌ ده‌كات و ئێمه‌ گه‌مه‌ به‌ زمان ده‌كه‌ین. به ‌مانایه‌كى دیكه‌ زمان گه‌مه‌كه‌رى تێدایه‌ وه‌ك چۆن چه‌ندین ڕێسا و یاساى تایبه‌ت به‌ خۆى هه‌یه‌، كه‌ هه‌ندێكیان له‌گه‌ڵ یه‌كتر جیاواز و نێودژ ده‌كه‌ونه‌وه‌. له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه‌ ده‌مه‌وێ بڵێم هه‌ر له‌ چاخى…

دەیخوێنمەوە
blank

ڕۆمانی پاسەوانانی خودا
لەنێوان زەمەنى داخراو و زەمەنى کراوەدا

15ی ئه‌یلول، 2020

گفتوگۆى برگسۆن[1] و ئاینشتاین[2] لە بارەى زەمەنەوە گفتوگۆیەکى سایکۆلۆجى/ فیزیاییە، بەڵام هەندێ لە فیزیاییەکان دەیانەوێ تێگەیشنێکى تاکڕەهەند بە زەمەن ببەخشن و ئەو کەلێنە دابخەن، کە ئەپیکۆرییەکان بە کراوەیى جێیانهێشتووە! لێرەدا گرفتى قسەکردن لەسەر زەمەن لەلاى برگسۆن قسەکردنە لە زەمەن وەک مەسەلەیەکى خودى، وەک مەسەلەیەک کە بە مرۆڤەوە بەندە، بەڵام لاى ئاینشتاین و قسەکردنە لەسەر حەقیقەتێکى…

دەیخوێنمەوە