ژن و پیاو: پێکدادانی ڕەهەندە جێندەرییەکان
لوسی ئیریگارای لە ساڵی ١٩٣٠ لە بەلژیک لەدایکبووە، فەیلەسووف، زمانناس، دەروونشیکار و فێمینیستی فەڕەنسی بە ڕەگەز بەلژیکییە، لەم دیمانەیەدا قسە لەسەر جیاوازییەکانی نێوان ژن و پیاو دەکات. – جیاوازییەکانی نێوان ژن و پیاو چین؟ ئیریگارای: خەڵکانێکی زۆر لێم دەپرسن: کاتێک باسی جیاوازییە جێندەرییەکان دەکەیت، مەبەستت چییە؟ بێگومان قسەیەک هەیە کە دەڵێت کۆمەڵێک جیاوازیی بیۆلۆژیین، هەندێکی…
دەیخوێنمەوە
جێندەر چییە؟
– کاتێک دەوترێت ڕەگەز/جێندەر نمایشکارانەیە و پەیوەستی نمایشکردن و گێڕانی هەندێک ڕۆڵی دیاریکراوە، ئایا مەبەست لەوە چییە؟ جودیت باتلەر: ئەوەی کە بڵێیت ڕەگەز/جێندەر شتێکە کە پێشوەخت گەڵاڵەبووە (preformed) کەمێک جیاوازە لەوەی کە بڵێیت ڕەفتارێکی کارلێکەرانە/ڕۆڵگێڕەرانەیە (performative). کە دەڵێین ڕەگەز دۆخێکە و پێشوەخت گەڵاڵە بووە و فۆرمی خۆی وەرگرتووە، بە زۆری مەبەستمان لەوەیە کە ئیدی ئێمە یەک ڕۆڵی دیاریکراومان…
دەیخوێنمەوە خودا کێیە؟
لە خۆرئاوادا زۆر جار تۆیژینەوەی زانستی بوێرانەی ئەو توێژەرانە فەرامۆش دەکرێن و دەسڕدرێنەوە کە دوور لە دیدی باو، قسەیان لەسەر ئایینە یەکتاپەرستییەکان کردووە. ئەم فەرامۆشکردن و خۆ لێ گێل کردنانەیش تەنها یەک مانایان هەیە: نقوومبوونی ئەو جیهانە لە دەریای ئایدیۆلۆژیی یەهودیزم و مەسیحیەتدا و بێدەسەڵاتییە درێژخایەنەکەیان لەوەی کە بتوانن لە ئەفسانە ئەقڵچەوسێنەوەرەکانی ئەو ئایینانە، ڕزگاریان…
دەیخوێنمەوە لەبارەى فەلسەفەى ئیسلامی
لەم گفتوگۆیەدا کە لە نیسانى (٢٠٢١) دا سازدراوە، ئەمیر عەلى مالکى (Amirali Maleki)[i]وتووێژ لەگەڵ پیتەر ئادەمسن(Peter Adamson) فەیلەسووف و پڕۆفیسۆر لە فەلسەفەى عەرەبیى و کلاسیک لە زانکۆى لودویک ماکسیمیلیان (Ludwig Maximilian University) لە میونیخ (Munich) دەکات لەبارەى فەلسەفەى ئیسلامییەوە. مالکى: ئامانجى سەرەکیت لە ڕوونکردنەوەى فەلسەفەى ئیسلامیى بە زمانێکى سادەى فەلسەفیى لە جیهانى ئیسلامیدا (لە کتێبى…
دەیخوێنمەوە توندوتیژی، قۆچی قوربانی و موقەدەس
به بڕوای ژیرار، ئه‌و په‌یامه‌ی مه‌سیحیه‌ت كه ڕایده‌گه‌یه‌نێت پاكێتیی و بێگوناهی كه‌سی قوربانیی تاوانباركراو له‌لایه‌ن جه‌ماوه‌ری گشتییه‌وه ده‌سه‌لمێنرێت، سه‌ركۆنه‌ی ئه‌و ساخته‌یی و خه‌ڵه‌تاندنه ده‌كات كه له‌ناو سرووته كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كاندایه و گوایه به‌هۆیه‌وه كۆمه‌ڵگه مرۆییه‌كان ده‌یانه‌وێت ئاشتی له‌نێو ئه‌ندامه‌كانیاندا سه‌قامگیربكه‌ن. هه‌ر ئه‌مه‌ش وایلێده‌كات نه متمانه و نه بڕوا به‌و چاكیی و باشیانه بكات كه به‌خشراونه‌ته پرۆسه‌ی قوربانیدان.…
دەیخوێنمەوە کوردۆلۆژی و ژنۆلۆژی
شەهرزاد مۆجاب توێژەر، نووسەر، چالاکی سیاسی، پسپۆری لێکۆڵینەوە لەبارەی ژنان (ژنۆلۆژی)، بەرپرسی توێژینەوەی یەکسانی و سۆڵیداریتی لە زانکۆی تۆرنتۆیە. کتێب و توێژینەوەگەلێکی جۆراوجۆری لەبارەی کاریگەرییەکانی جەنگ، کۆچ و توندوتیژی لەسەر پەروەردە و فێربوونی ژنان؛ زایەند(جێندەر)، دەوڵەت و ڕوانگەی فێمینیستی لە فێرکاری چاپ و بڵاوبوونەتەوە، کە هەندێکیان وەگێڕدراونەتەوە سەر زمانەکانی کوردی، فارسی، عەرەبی، ئەڵمانی، فەڕەنسی و…
دەیخوێنمەوە من بەرەی ڕۆشنبیرانم هەڵبژارد
ئایا دەتوانرێ هەم ئەفسانە بیت هەم شادومان و سەرحاڵ؟ بەڵێ، ژۆن پیێر لێیۆ[1] ئەمە دەسەلمێنێ. ئەکتەرە ناسراوەکەی شەپۆڵی نوێ[2]ی سینەما و خاوەنی جوانترین فیلمەکانی ئەوروپا و عاشقە سەرسەختەکەی سینەما و ”ڕۆشنبیر”ە خەباتکارەکە. ڕازی بوو کە لەگەڵماندا دیمانەی ڕۆژنامەوانی بکات. مێزی چێشتخانە دڵخوازەکەی لە گەڕەکی مۆنتپەرناسی پاریس کۆی کردینەوە. ئەو لەگەڵ هاوژینەکەی، بریژیت دوڤیڤیێ هاتبوو، لەبەر…
دەیخوێنمەوە به‌رپرسیارێتی له به‌رامبه‌ر ئه‌ویتردا
ئه‌م گفتوگۆیه، كه له‌ژێر ناونیشانی «به‌رپرسیارێتی له به‌رامبه‌ر ئه‌ویتردا» ڕێكخراوه، به‌شی هه‌شته‌می كتێبی «ئه‌خلاق و له‌كۆتابه‌ده‌ری»یه، كتێبێك كه پێكهاتووه له ده گفتوگۆی فلیپ نیمۆ له‌گه‌ڵ لێڤیناسدا. له‌م به‌شه‌دا لێڤیناس قسه له‌سه‌ر چه‌مكگه‌لێكی تایبه‌تی وه‌ك ڕوو/سیما، به‌رپرسیارێتی، ئه‌ویتر، سوبێكتیڤیته و هتد ده‌كات. ئێوه له دواهه‌مین به‌رهه‌می گرنگی خۆتاندا، «له سه‌رووی بوونه‌وه یا ئه‌ودیوی جه‌وهه‌ر»، ده‌رباره‌ی به‌رپرسیارێتیی…
دەیخوێنمەوە موزیکی من موزیکێکی خوداییە
ڕەشۆ زەردەشت ئەو هونەرمەندە کوردەی کە خاوەن موزیکێکی شێتە و کەمتر ناسراوە و لە هیچ ماڵپەڕێکی ئینتەرنێتیدا هیچ ئاماژەیەک بە ژیانی نەکراوە… لێرە و لە وت‌ووێژێک لەگەڵ خۆیدا باشتر خۆی و موزیکەکەی دەناسین: پ: ڕەشۆ کێیە؟ ڕەشۆ: پرسیارێکی سەیرە، ئەم پرسیارەت لە کوێوە هێنا (پێدەکەنێت) ئەم پرسیارەیان جارێکی دیکە کە تەلەڤزیۆن لێ پرسیم. ساڵی ١٩٥٩…
دەیخوێنمەوە