یەکێک لەو پرسیارە گرنگانەی کە فیکری سیاسی هەمیشە ئاوڕی لێداوەتەوە و خستوویەتیە بەر باس، بریتی بووە لەوەی بۆچی خەڵکانێک بە ڕەزامەندی خۆیان دەچنە ژێر ڕکێفی ستەمکاری و ستەمکارەکانەوە؟ گومانی تێدا نییە، ئەگەر کەمێک چاو بە مێژووی فیکری سیاسیدا بخشێنین، ئەوا بۆمان ڕوون دەبێتەوە، هەر لە سەردەمی ئەفلاتۆن و ئەرستۆوە تاکو دەگاتە سەردەمی بیرمەندێکی وەک “ئەلێکس…

(تەکنۆلۆژیا وەک بکوژی پرسیار و لەناوبەری داهێنەران) ئێمە کاتێک دەڕوانینە ئەو نەریتەی تەکنۆلۆژیا کە لە سەردەمەکەماندا دروستی کردووە، چاکتر و زیاتر پەی بە بەڕۆبۆتکردن و بەئامێرکردنی مرۆڤ دەبەین، چونکە ئەم نەریتە “بوونی مرۆیی” بە سامانێکی سروشتی بۆ بازرگانی و وەبەرهێنان دادەنێت، هاوکات بوونی مرۆیی دەخاتە نێو چوارچێوەی بەسامانکردنی هەبووەکانەوە، هەر ئەمەش وا دەکات لە ڕێی ئەم نەریتەوە…

بۆ ئەوەی بتوانین تیشک بخەینه سەر چەمکی مردن و ئایا مردنی کەسێک لەگەڵ کەسێکی دی گرنگی و جیاوازییەکەی لە چیدا هەیە، ئەو جۆرە مردنە کام مردنەیە کە شکۆ و ئاسوودەیی بۆ خاوەنەکەی جێ دەهێڵێت. دەبێت بۆ ئەم مەبەستە تیشک بخەینە سەر دوو شێوازی “بوون” ئەوانیش: “بوونی ڕەسەن” و “بوونی ناڕەسەن”ە. تیشک خستنە سەر ئەم دوو پرسە…

لە بیر و ڕێبازە فەلسەفییەکاندا سنوورێکی دیاریکراو لەنێوان دوو جۆر بوونی ئاگامەند کێشراوە، لێکدانەوەی جیاواز بۆ نێوان کۆیلە و خاوەن کۆیلە، ڕەسەن و ناڕەسەن کراوە. “فردریش نیتچە” یەکێک لەو بیریارانەیە کە بۆچوون و تێڕوانینی خۆی سەبارەت بە مرۆڤی بەرز و مرۆڤی نزم خستووەتە ڕوو، تێدا بەقووڵی ڕۆچووەتە نێو مرۆڤی باڵاوە. لەنێوان “چۆنێتی و چەندێتی”دا بەریەککەوتنێکی…

ئێمە بۆ ئەوەی لە چەمکی بوون تێبگەین، دەتوانین چەندین ڕێگا ببڕین تاوەکوو ئاشنا ببین بە مانای “بوون”. فەلسەفە یەکێک لەو ڕێگایانەیە کە دەتوانین لە ڕێگەیەوە بە “بوون” بگەین. بەڵام فەلسەفەش تاکە ڕێگا و کۆتا ڕێگاش نییە، بۆ چوونە نێو دەروازەی بوونەوە. هاوکات چەندین ڕێگا و ڕێچکەی دیکەش هەیە کە دەتوانین سەرنج و تیشکی بخەینە سەر،…

نیگەرانی کێشەدارترین چەمکی نێو فەلسەفەی بوونگەرایییە و کەم فەیلەسووفی بوونگەرا هەیە نەیکردبێتە کرۆکی فەلسەفەکەی خۆی، لەنێو فەیلەسوفە بوونگەراکانیشدا هیچیان هێندەی هایدیگەر بە قووڵی لە بابەتی نیگەرانی نەکۆڵیوەتەوە. مارتن هایدیگەر فەیلەسووفی ئەڵمانی و یەکێک لە ڕێبەرانی قوتابخانەی بوونگەرایی، لەبارەی ‘نیگەرانی’یەوە دەڵێت: “بەو پێیەی مرۆڤ بوونێکی ناتەواوی هەیە، بوونێکە بە ناتەواوییەوە پەیدا بووە و دەیەوێت لە ڕێگەی…

بەو پێیەی تاک بوونەوەرێکی کۆمەڵایەتییە و بوونی بەستراوە بە بوونی ئەوانی ترەوە، بۆیە کارێکی نەکردە نییە گەر بڕوامان وابێت تاک دەتوانێت دوور لە کۆمەڵگا بژێت، ئەمەش وا دەکات بوونێکی جیهانیانەی پێ ببەخشێت، بوونێک کە پەیوەندییەکی پتەوی بە جیهانی مادی و مەعنەوییەوە هەیە، وەک پەیوەندی لەگەڵ سروشت و گەردوون، ئەستێرەکان و نیشتمان، لەگەڵ هەموو ئەو کەلوپەلانەی…