بۆ ئەوەی بتوانین تیشک بخەینه سەر چەمکی مردن و ئایا مردنی کەسێک لەگەڵ کەسێکی دی گرنگی و جیاوازییەکەی لە چیدا هەیە، ئەو جۆرە مردنە کام مردنەیە کە شکۆ و ئاسوودەیی بۆ خاوەنەکەی جێ دەهێڵێت. دەبێت بۆ ئەم مەبەستە تیشک بخەینە سەر دوو شێوازی “بوون” ئەوانیش: “بوونی ڕەسەن” و “بوونی ناڕەسەن”ە. تیشک خستنە سەر ئەم دوو پرسە…

لە بیر و ڕێبازە فەلسەفییەکاندا سنوورێکی دیاریکراو لەنێوان دوو جۆر بوونی ئاگامەند کێشراوە، لێکدانەوەی جیاواز بۆ نێوان کۆیلە و خاوەن کۆیلە، ڕەسەن و ناڕەسەن کراوە. “فردریش نیتچە” یەکێک لەو بیریارانەیە کە بۆچوون و تێڕوانینی خۆی سەبارەت بە مرۆڤی بەرز و مرۆڤی نزم خستووەتە ڕوو، تێدا بەقووڵی ڕۆچووەتە نێو مرۆڤی باڵاوە. لەنێوان “چۆنێتی و چەندێتی”دا بەریەککەوتنێکی…

ئێمە بۆ ئەوەی لە چەمکی بوون تێبگەین، دەتوانین چەندین ڕێگا ببڕین تاوەکوو ئاشنا ببین بە مانای “بوون”. فەلسەفە یەکێک لەو ڕێگایانەیە کە دەتوانین لە ڕێگەیەوە بە “بوون” بگەین. بەڵام فەلسەفەش تاکە ڕێگا و کۆتا ڕێگاش نییە، بۆ چوونە نێو دەروازەی بوونەوە. هاوکات چەندین ڕێگا و ڕێچکەی دیکەش هەیە کە دەتوانین سەرنج و تیشکی بخەینە سەر،…

نیگەرانی کێشەدارترین چەمکی نێو فەلسەفەی بوونگەرایییە و کەم فەیلەسووفی بوونگەرا هەیە نەیکردبێتە کرۆکی فەلسەفەکەی خۆی، لەنێو فەیلەسوفە بوونگەراکانیشدا هیچیان هێندەی هایدیگەر بە قووڵی لە بابەتی نیگەرانی نەکۆڵیوەتەوە. مارتن هایدیگەر فەیلەسووفی ئەڵمانی و یەکێک لە ڕێبەرانی قوتابخانەی بوونگەرایی، لەبارەی ‘نیگەرانی’یەوە دەڵێت: “بەو پێیەی مرۆڤ بوونێکی ناتەواوی هەیە، بوونێکە بە ناتەواوییەوە پەیدا بووە و دەیەوێت لە ڕێگەی…

بەو پێیەی تاک بوونەوەرێکی کۆمەڵایەتییە و بوونی بەستراوە بە بوونی ئەوانی ترەوە، بۆیە کارێکی نەکردە نییە گەر بڕوامان وابێت تاک دەتوانێت دوور لە کۆمەڵگا بژێت، ئەمەش وا دەکات بوونێکی جیهانیانەی پێ ببەخشێت، بوونێک کە پەیوەندییەکی پتەوی بە جیهانی مادی و مەعنەوییەوە هەیە، وەک پەیوەندی لەگەڵ سروشت و گەردوون، ئەستێرەکان و نیشتمان، لەگەڵ هەموو ئەو کەلوپەلانەی…